AYRINTILAR
|
Genel
Ana penceredeki kullanıcı arayüzü yukarıdan
aşağıya sıralanmış üç alandan oluşur:
1. İçerik seçme kutusu
2. Sözcük giriş alanı
3. Gösterim alanı
Sözcük giriş alanına yazılan kelimeler etkin
içerikte aranarak, bulunan sonuçlar gösterim
alanında gösterilir.
Uygulamanın gelişkin özelliklerine bayrak
simgesine tıklandığında çıkan menü yardımıyla
erişilebilir.
Yazı tipi, en son yapılan seçimler, pencere
yeri ve büyüklüğü gibi bilgiler bir kütüğe
kaydedilerek bır sonraki oturum en son
bırakıldığı şekilde açılır.
Uygulamaya tümleşik metin düzenleyicisi
metinler üzerinde imleç yardımıyla sözlük
taramasını mümkün kılar. Düzenleyici ile
şifrelenmiş metin yazımı, ve çeşitli metin
düzeltmeleri yapılabilir.
İçerik seçme, içerik derleme, ayarlar gibi
yetenekler ayrı pencereler halinde sunulmuştur.
Lâle kurulum gerektirmeyen bir uygulamadır.
Ayarlar Penceresi
Lâle çeşitli durumlarda kullanılan üç ayrı
yazı tipinin seçilmesine izin verir. Ayarlar
penceresinde üst kısımda yer alan üç düğme
ile bu yazı tipleri isteğe göre seçilebilir.
Uygulama yazı tipi kullanıcı arayüzündeki
öğelerin kullandığı yazı tipidir. Değişken
ve sabit genişlikli yazı tipleri içerik
gösterimi ve metin düzenleme sırasında
kullanılır. Her içeriğin sabit ya da
değişken yazı tipi kullanması içerik seçme
penceresinde ayrı ayrı belirtilebilir.
Lâle içeriklerini belirli bir dizinden okur.
Sözkonusu dizin bu penceredeki ilgili düğme
yardımıyla değiştirilebilir.
Metin düzenleyicisinin kullandığı sekme
genişliği, içerik gösterim alanındaki dikey
kaydırma çubuğunun görünürlüğü yine buradan
ayarlanmaktadır.
Pencere küçültme işlemi Lâle'yi ekranın sağ
alt köşesindeki simgeler alanına ekler. Simge
üzerine tek tıklayarak olağan duruma dönülür.
Bu özellikle istenirse ayarlardan kapatılabilir.
(Yalnızca MS Windows sürümünde bulunmaktadır.)
İçerik Seçme Penceresi
İçerik seçme kutusundaki öğelerin sırası, ve
sayısını isteğe göre düzenlemek, sık kullanılmayan
içerikleri gizlemek için bu pencere kullanılır.
Özel Düğmeler
- Sekme : Bir sonraki alana geçer.
- F4 : Metin düzenleyicisini açar.
- F9 : Bir önceki içeriği seçer.
- F10 : Bir sonraki içeriği seçer.
- F11 : Diğer pencere büyüklüğüne geçer.
- F12 : Panodaki metni arar.
Sözcük giriş alanındayken ESC düğmesine
basıldığında imlecin altındaki harf Türkçe
benzeriyle değiştirilir.
( cç gğ sş iıî aâ uüû oö ...)
Sözcük giriş alanındayken aşağı/yukarı ok
düğmelerine basıldığında gösterim alanı
kaydırılır.
Metin Düzenleyicisi
Uygulamaya tümleşik metin düzenleyicisi bayrak
simgesine tıklandığında çıkan menü yardımıyla
açılır.
Düzenleyicinin yeteneklerine üst sol kısımda yer
alan 'İşlem' menüsünden erişilebilir. Üst sağ
kısımda, yüklü olan metnin büyüklüğü ve imlecin
o andaki yeri satır/sütun olarak gösterilir.
Çok bilinen kes/kopyala/yapıştır gibi bazı
komutlar hem kısayol düğmeleri ile hem de metne
sağ tıklandığında çıkan menüyle çalıştırılır.
'... Sözlüğe Bağla' seçenekleri sayesinde metin
imleci ve/veya fare imlecinin o an altında bulunan
kelime, sözcük giriş alanına kendiliğinden
aktarılır. Bu sırada kelimenin sözlükte yer alan
en uzun ön kısmı kullanılır. Fare imleci ile arama,
metinde seçim yapıldığında etkisiz kalır.
Şifreli çalışma kipi seçildiğinde kütük okuma ve
yazma işlemleri şifreli olarak yapılır. Bu sayede
hassas bilgiler okunmaz bir şekilde kütükte
saklanabilir. ( Bu süreçte şifrenin MD5'i ile
Blowfish yöntemi koşturulmaktadır. Kullanılan
yöntem iyi bir şifre ile yeterince güvenli olmasına
rağmen, tam güvenlik bilgisayardaki tüm yazılım ve
donanım katmanlarının güvenliğine bağlıdır. )
Düzenleyici, yüklü olan metinde bazı karakter
çevrimlerini yapabilmektedir. Menüdeki komutların
yanında ayıraçlar içinde çevrime ilişkin birer
örnek verilmiştir.
Çoğu düzenleyicide bulunan satır katlama, yazma
koruması, yazı tipi, satır sonu çeşidi gibi
özellikler de menü yardımıyla ayarlanabilir.
Metin düzenleyicisi komut satırından da
çalıştırılabilir. ( Örnek: lale -metin gpl.txt )
Kişiselleştirme ( *** ileri düzey )
Uygulamanın kullandığı seçimler, Windows sistemlerde
'lale.exe' kütüğünün bulunduğu dizindeki 'lale.ini',
diğer sistemlerde kullanıcı dizinindeki '.lale' adlı
metin kütüğünde saklanır.
Seçimler kütüğü komut satırından '-sec' takısıyla
belirtilebilir. Takıya bitişik olarak kullanılacak
kütüğün adı verilmelidir ( -sec/tmp/deneme.txt gibi.)
Lâle içeriğini açılış anında içerik dizininde
bulunan '.lal' uzantılı kütüklerden okur. İçerik
dizini seçimler kütüğündeki 'icerik_dizini' adlı
değer ile belirlenir. Dizin ayıracı olarak '/'
kullanılmasına, ve değerin sonunda mutlaka bir '/'
bulunmasına dikkat edilmelidir. İçinde boşluk bulunan
dizin adlarında değer çift tırnak içinde yazılmalıdır.
Bu iki özellik sayesinde çeşitli içerik dizinleri
oluşturulup, farklı seçim kütükleri kullanılabilir.
Komut Satırından İçerik Derleme ( *** ileri düzey )
Yeni bir içerik oluşturup kullanmak için derleme
işlemi yapılması gereklidir. Bu işlem kullanıcı
arayüzündeki menüden ulaşılan içerik derleme
penceresiyle, ya da komut satırından yapılabilir.
Komut satırından yeni içerik oluşturmak için bir
başlık kütüğü ve bir bilgi kütüğüne ihtiyaç vardır.
'lale.exe' kütüğü komut satırından '-derle'
takısıyla çalıştırılınca, o dizinde bulunan tüm
'.bsl' uzantılı başlık kütükleri derlenerek '.lal'
uzantılı içerik kütükleri oluşturulur.
Başlık kütüğü altı satırdan oluşan metin biçeminde
bir kütüktür :
1. Satır : Bölüm adı
2. Satır : Ait olunan öbek adı
3. Satır : Kaynak gibi yardımcı bilgiler
4. Satır : Düzenlenme tarihi
5. Satır : Tür belirteci
6. Satır : Bilgi kütüğü adı
'Çeşit belirteci' SÖZLÜK, DİZİN, METİN, İMGE
kelimelerinden bir tanesi olabilir. Bütün harfleri
büyük yazılmalıdır.
'Bilgi kütüğü adı' gerçek içeriğin yer aldığı kütük
olup çeşit belirteçlerine göre farklı biçemlerde
bulunur.
SÖZLÜK için : Kelime ve anlamların :: işaretiyle
ayrıldığı kelimeye göre sıralanmış metin kütüğüdür.
Kelime :: işaretinden satır başına kadar olan metne
karşılık gelir. Anlam birden fazla satıra yayılabilir.
DİZİN için : Her satırı ayrı bir üye olarak kabul
edilen sıralı metin kütüğüdür.
METİN için : Serbest biçemli metin kütüğüdür.
İMGE için : PNG biçeminde bir imge kütüğüdür.
Örnek 1:
-- kütük adı : lale_hakkinda.bsl --
Lâle Hakkında
Lâle
eksicik
01.03.2003
METİN
lale_hakkinda.txt
-- kütük sonu --
-- kütük: lale_hakkinda.txt --
Lâle
Lâle
Lâle
-- kütük sonu --
Örnek 2:
-- kütük adı : adres_defterim.bsl --
Adres Defterim
Benim Bilgilerim
?
01.03.2003
SÖZLÜK
adres_defterim.txt
-- kütük sonu --
-- kütük adı : adres_defterim.txt --
Mehmet Mehmet::Adres
Tel
Cep
Teoman Teoman::Adres
Tel
Zeki Zeki::Cep
-- kütük sonu --
|
|
